Σιφνος

Ιστορια
Η Σίφνος είναι νησί μεσαίου μεγέθους στις δυτικές Κυκλάδες. Απέχει περίπου 130 χιλιόμετρα ή 80 ναυτικά μίλια από τον Πειραιά. Έχει έκταση 73,942 τετραγωνικών χιλιομέτρων, μήκος 15 χιλιόμετρα και πλάτος 7,5 χιλιόμετρα. Η ακτογραμμή της είναι περίπου 70 χιλιόμετρα, και έχει μόνιμο πληθυσμό περίπου 2000 κατοίκους.

Η Σίφνος κατά τον Πλίνιο ονομαζόταν αρχικά "Μεροπία" και "Άκις", κατά δε τον Στέφανο τον Βυζάντιο "Μερόπη". Το σημερινό όνομά της έλαβε κατ΄ άλλους από τον Σίφνο, γιο του μυθικού αττικού ήρωα Σουνίου, κατ΄ άλλους από το επίθετο "σιφνός" (= κενός), ίσως από τις αρχαίες σήραγγες μεταλλείων) και κατ΄ άλλους εκ του "σιφνείς" (= ασπάλαξ).

Νοτιοανατολικά της σημερινής Απολλωνίας, στο λόφο του Αγ. Ανδρέου βρίσκονται διπλά τείχη προελληνικής Ακρόπολης, που αποδεικνύουν την ύπαρξη πόλης από εκείνη την εποχή αγνώστου όμως ονόματος. Το εξωτερικό τείχος μοιάζει μ΄ εκείνο τηςΤροίας και της Μυκηναϊκής εποχής. Στο ίδιο σημείο βρέθηκαν πολλά αγγεία και τάφοι της ίδιας ιστορικής περιόδου.Πρώτοι κάτοικοι της νήσου πιθανολογούνται οι Κάρες και οι Κρήτες. Ο Ηρόδοτος θεωρεί ότι ήταν οι Ίωνες, άποικοι των Αθηναίων. Στους κλασικούς χρόνους στη νήσο υπήρχε σπουδαία πόλη που ο Ηρόδοτος την αποκαλεί "Άστυ". με περικαλλή κτίρια, που εντοπίσθηκε στη σημερινή θέση "Σεράλια" ή "Κάστρο" (στ΄ ανατολικά). Στη πόλη αυτή υπήρχε Πρυτανείο, "Λευκόφρυξ Αγορά", κτισμένη από παριανό λευκό μάρμαρο, μεγάλος ναός και θέατρο του Διονύσου.Η αρχαία Σίφνος είχε γίνει πολλή γνωστή από τα χρυσωρυχεία και αργυρωρυχεία της, από τα οποία οι Σίφνιοι είχαν γίνει πολύ πλούσιοι. Αργότερα όμως είτε λόγω εξάντλησης κοιτασμάτων, είτε λόγω κατακλυσμού των σηράγγων από θάλασσα περιέπεσε σε δεινή φτώχεια.Η Σίφνος φημίζεται για την αρχιτεκτονική των οικισμών της. Τα σπίτια, κατάλευκα με συνδυασμούς ορθογώνιων όγκων, διατάσσονται γύρω από τα πλακόστρωτα σοκάκια με τους επιμελημένα ασβεστωμένους αρμούς και τις ραμπόσκαλες, με τρόπο που δημιουργείται μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ποικιλομορφία. Ο οικισμός του "Κάστρου" ξεχωρίζει με την μεσαιωνική αρχιτεκτονική του και την αμυντικού χαρακτήρα ρυμοτομία του. Χαρακτηριστικό επίσης του νησιού είναι οι ξερολιθιές που ακολουθώντας την μορφολογία του εδάφους δημιουργούν επίπεδες καλλιεργήσιμες ζώνες (λουριά). Στις παραλίες σήμερα υπάρχουν οικισμοί, ενώ κατά το παρελθόν υπήρχαν μόνο τα αγγειοπλαστεία, όπου αρκετά από αυτά σώζονται και λειτουργούν μέχρι σήμερα.

Σημαντικό ρόλο στη ζωή της Σίφνου κατείχε και κατέχει η αγγειοπλαστική. Στην ανάπτυξη της αγγειοπλαστικής συνέβαλε η γεωλογική σύσταση του νησιού, λόγω του ότι το πλούσιο σε άργιλο έδαφος της απετέλεσε εξαιρετική πρώτη ύλη. Η ιστορία της ανάγεται αρκετούς αιώνες πίσω, αλλά την μεγαλύτερη άνθιση της γνώρισε τον προτελευταίο αιώνα όπου οι σίφνιοι αγγειοπλάστες εξήγαν τα προϊόντα τους σε όλη την χώρα. Με την πάροδο του χρόνου οι αγγειοπλάστες της Σίφνου εγκαταστάθηκαν σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, στις Κυκλάδες ,στην Χίο, στην Κρήτη, στα νησιά του Αργοσαρωνικού, μεταφέροντας την τέχνη τους. Στην περιοχή του Αμαρουσίου στην Αθήνα δημιούργησαν πολλά εργαστήρια και συνοικία. Τα αγγειοπλαστεία εγκαθίστανται, μετά την εξάλειψη της πειρατείας, στις παραλίες, διευκολύνοντας έτσι την ασφαλή μεταφορά με τα καΐκια.

Στο νησί σήμερα λειτουργούν αρκετά αγγειοπλαστεία, τα οποία συνεχίζοντας την παράδοση, κατασκευάζουν τα παραδοσιακά χρηστικά αγγεία αλλά και διακοσμητικά έργα τέχνης.